Chủ động phòng chống bệnh liên cầu lợn ở người

Thời gian gần đây, bệnh nhân mắc liên cầu khuẩn lợn (Streptococcus suis) trong nước đang gia tăng báo động. Mặc dù đây là một bệnh truyền nhiễm không mới, nhưng tần suất mắc bệnh đang có xu hướng tăng mạnh, đặc biệt là trong mùa hè này. Ngành y tế khuyến cáo người dân tuyệt đối không ăn tiết canh, lòng lợn hay bất kỳ sản phẩm nào từ thịt lợn chưa được nấu chín kỹ. Khi mua thịt, nên chọn sản phẩm có nguồn gốc rõ ràng, tránh thịt có màu sắc bất thường, dấu hiệu phù nề hoặc xuất huyết.

Theo thông tin từ hệ thống giám sát bệnh truyền nhiễm, trong khoảng 02 tuần đầu tháng 7 năm 2025, tại Bệnh viện Bạch Mai đã ghi nhận 03 trường hợp nghi nhiễm liên cầu lợn; đây là chùm ca bệnh sau ăn tiết canh lợn tại xã Quỳnh An, tỉnh Hưng Yên có tiền sử dịch tễ tiếp xúc với 02 trường hợp ăn cùng và đã tử vong với biểu hiện ban đầu sốt, đi ngoài phân lỏng.

Tại Hà Nội, từ đầu năm 2025 đến nay, cũng đã ghi nhận 5 trường hợp mắc bệnh liên cầu lợn, số ca mắc tăng so với cùng kỳ năm 2024.

Tại Thành phố Huế, theo Trung tâm Kiểm soát bệnh tật Huế, từ đầu năm đến nay cũng đã ghi nhận 38 ca bệnh, trong đó có 2 ca tử vong. Đáng chú ý, số ca bệnh tăng mạnh trong hơn một tháng trở lại đây. Theo thống kê, từ đầu năm 2025 đến nay, cả nước có khoảng hơn 40 ca mắc bệnh liên cầu khuẩn lợn.

Biến chứng nguy hiểm của bệnh liên cầu lợn
Tại Hà Tĩnh, chưa ghi nhận ca bệnh liên cầu khuẩn ở người, tuy nhiên người dân không được chủ quan, cần chủ động phòng tránh căn bệnh truyền nhiễm nguy hiểm này.
Bác sỹ Nguyễn Chí Thanh – Giám đốc Trung tâm Kiểm soát bệnh tật cho biết: “Bệnh liên cầu lợn ở người là bệnh nhiễm khuẩn cấp tính do vi khuẩn liên cầu lợn gây ra, có thể lây từ lợn sang người thông qua tiếp xúc trực tiếp với lợn mắc bệnh hoặc ăn các sản phẩm từ lợn chưa được nấu chín kỹ (trong đó có tiết canh lợn). Bệnh thường gặp ở những người giết mổ, chế biến hoặc tiêu thụ, sử dụng thực phẩm từ lợn không đảm bảo vệ sinh.
Liên cầu lợn có thể lây nhiễm sang người thông qua tiếp xúc trực tiếp với lợn bệnh và lợn lành nhưng mang mầm mống bệnh. Lây qua giết mổ, chế biến và sử dụng thịt lợn bệnh không chế biến kỹ. Vi khuẩn này sẽ lây sang người qua những vết thương hở trên da. Do vậy, nhiễm liên cầu khuẩn lợn không chỉ gặp ở người chăn nuôi mà người giết mổ, người bán thịt, người nội trợ, người chế biến thịt lợn hay ăn tiết canh, thịt lợn chưa chế biến kỹ. Hiện chưa có vắc xin phòng nhiễm khuẩn liên cầu lợn và cũng chưa có bằng chứng vi khuẩn này có thể lây truyền từ người sang người. Ngoài lây truyền qua tiếp xúc vết thương, liên cầu khuẩn lợn còn lây qua giọt bắn đường hô hấp và xâm nhập qua đường tiêu hóa sau khi ăn phải thịt lợn nhiễm bệnh chưa nấu chín”.
Triệu chứng thường gặp của bệnh, gồm: sốt cao, đau đầu, buồn nôn, nôn, cứng gáy, ù tai, mất thính lực hoặc hôn mê. Bệnh diễn tiến nhanh, có thể gây viêm màng não mủ, nhiễm khuẩn huyết và tử vong nếu không được điều trị kịp thời. Trường hợp nặng có thể dẫn đến sốc nhiễm khuẩn, trụy tim mạch, tụt huyết áp, nhiễm khuẩn huyết cấp, suy hô hấp, suy đa tạng, hôn mê và tử vong.
Để phòng ngừa lây truyền bệnh, theo Bs. Nguyễn Chí Thanh:“người dân tuyệt đối không ăn tiết canh, lòng lợn hay bất kỳ sản phẩm nào từ thịt lợn chưa được nấu chín kỹ. Khi mua thịt, nên chọn sản phẩm có nguồn gốc rõ ràng, tránh thịt có màu sắc bất thường, dấu hiệu phù nề hoặc xuất huyết. Người tham gia giết mổ, chế biến thịt lợn cần đeo găng tay, khẩu trang và vệ sinh tay sạch sẽ sau khi tiếp xúc. Nếu có vết thương hở ở tay chân, cần băng kín bằng gạc không thấm nước trước khi xử lý thực phẩm sống. Ngoài ra, với đồ ăn sẵn mua ngoài hàng, người dân nên chần lại bằng nước sôi hoặc nấu kỹ trước khi ăn để đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm”.

Bệnh liên cầu khuẩn lợn không chỉ gây tổn thất to lớn về kinh tế mà còn ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe, tính mạng của con người. Bệnh tuy ít gặp ở người nhưng có nguy cơ lây nhiễm cao khi tiếp xúc với lợn bệnh hoặc các sản phẩm từ lợn bệnh.

Để phòng tránh bệnh liên cầu lợn, ngành Y tế khuyến cáo người dân: Không giết mổ lợn ốm, chết hoặc tiêu thụ thịt từ những con lợn không rõ nguồn gốc; Đeo găng tay, khẩu trang và các phương tiện bảo hộ khi tiếp xúc, giết mổ hoặc chế biến thịt lợn; Rửa tay bằng xà phòng sau khi tiếp xúc với thịt lợn sống; Nấu chín kỹ thịt và nội tạng lợn (bao gồm cả tiết canh) trước khi ăn. Tuyệt đối không ăn tiết canh hoặc thịt lợn tái, sống; Mua thịt lợn có nguồn gốc rõ ràng, có dấu kiểm dịch của cơ quan thú y; Người có vết thương hở trên da cần tránh tiếp xúc với lợn sống hoặc thịt lợn sống. Đặc biệt, khi có triệu chứng nghi ngờ sau khi tiếp xúc hoặc ăn thịt lợn, cần đến ngay cơ sở y tế để được khám và điều trị kịp thời.

Nguồn: Cổng thông tin điện tử ngành Y tế Hà Tĩnh