Hút thuốc lá điện tử: Hậu quả và rủi ro khôn lường đối với giới trẻ
Hiện nay, trào lưu hút thuốc lá điện tử hay thuốc lá thế hệ mới (TLTHM) đang ngày càng “xâm nhập” sâu vào lứa tuổi vị thành niên, gây ảnh hưởng xấu tới hành vi, lối sống, sức khỏe của tuổi vị thành niên - lứa tuổi đang còn nhiều hiếu kỳ, tò mò và thích khám phá.
Nhận thấy việc sử dụng thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng của giới trẻ ngày một gia tăng, Ban chỉ đạo Phòng, chống tác hại thuốc lá (PCTHTL) tỉnh Hà Tĩnh đã ban hành các Chương trình, kế hoạch về PCTHTL nhằm chỉ đạo các địa phương, đơn vị nghiêm túc thực hiện các hoạt động liên quan đến Luật PCTHTL như hướng dẫn, chỉ đạo các địa phương, đơn vị thành lập Ban chỉ đạo PCTHTL, xây dựng kế hoạch triển khai Luật PCTHTL… Đặc biệt là tổ chức tuyên truyền sâu rộng về Luật PCTHTL cũng như tuyên truyền về tác hại của thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng trên hệ thống loa truyền thanh từ tỉnh đến tận cơ sở để người dân hiểu và chung tay thực hiện, trong đó chú trọng vào việc giáo dục kỹ năng, nhận thức đối với lứa tuổi thanh thiếu niên.
Theo thống kê của Bộ Y tế, tại Việt Nam hiện có khoảng hơn 15 triệu người hút thuốc lá, đa phần là nam giới. Thuốc lá cũng là một trong số những nguyên nhân gây tử vong hàng đầu tại Việt Nam, nó được xếp hàng thứ hai chỉ sau HIV/AIDS.
Một con số đáng báo động đó là hiện nay tình trạng thanh, thiếu niên lạm dụng thuốc lá nhất là các loại TLTHM đang có xu hướng ngày một gia tăng, nó được xem như một cách để giới trẻ thể hiện “đẳng cấp” với bạn bè cùng trang lứa. Trong đó có một số ít các trường hợp chỉ đơn giản là dùng để biết, số còn lại hầu hết bị nghiện thuốc lá thế hệ mới, thậm chí có những trường hợp chỉ cần sử dụng vài liều là đã ngộ độc, dẫn đến suy thận cấp.
BS CKII Vương Kim Đức, Trưởng Khoa Nội tổng hợp, Bệnh viện Đa khoa Hà Tĩnh cho biết: “Các trường hợp suy thận cấp do ngộ độc thuốc hoặc các chất kích thích, gây nghiện… đều phải được chạy thận nhân tạo cấp cứu. Dù đã qua cơn nguy kịch, các chức năng thận cải thiện, tuy nhiên vẫn cần phải được theo dõi định kỳ vì nguy cơ suy thận cấp vẫn có thể tái diễn, nguy cơ bệnh thận mạn tính về sau nếu tiếp tục tái sử dụng chất kích thích đặc biệt là thuốc lá và TLTHM. Nguyên nhân là do lượng độc tính của TLTHM đã tích tụ lại khiến cho chức năng của thận suy giảm dẫn đến suy thận mạn tính giai đoạn cuối".
Thuốc lá điện tử được thiết kế đa dạng với hình dáng bắt mắt: có thể giống điếu thuốc lá truyền thống hoặc giống như bút, ổ đĩa, hình thỏi son,…. Do vậy, học sinh dễ dàng sở hữu thuốc lá điện tử với đủ hình dạng có thể mang vào lớp mà không lo bị phát hiện. Sự “mới lạ” của thuốc lá điện tử với hương thơm hấp dẫn (kẹo, trái cây,..) cùng những lời quảng cáo: không gây hại, “văn hóa hút thuốc lành mạnh”, sành điệu, thuốc lá thế hệ mới… đã đánh trúng vào tâm lý thích thể hiện cái tôi của “tuổi mới lớn” và nhanh chóng xâm nhập vào trường học.
Đã có không ít trường hợp học sinh được đưa vào cấp cứu trong trạng thái kích thích, loạn thần, ảo giác hoặc suy hô hấp do ngộ độc các chất trong thuốc lá điện. Thuốc lá điện tử chứa nicotine là chất gây nghiện, vì thế trẻ có thể vật vã khó chịu khi sử dụng. ngoài ra, Nicotine còn gây hại cho sự phát triển não bộ ở trẻ em, gây suy giảm trí nhớ, ảnh hưởng đến trí tuệ do não bộ của trẻ chưa hoàn thiện. Thậm chí, có thể gây ra nguy cơ đau thắt ngực, suy tim, suy giảm miễn dịch, giảm sức đề kháng, viêm loét dạ dày, tá tràng...
BS CKII Vương Kim Đức, cho biết thêm: “Tất cả các loại thuốc lá đều có hại cho sức khỏe của con người, thành phần chính là nicotine. Với thuốc lá điếu, chúng ta có kiểm soát được lượng nicotine vào cơ thể còn với thuốc lá thế hệ mới thì không, mức độ gia tăng nghiện rất nhanh. Đặc biệt, các sản phẩm này có mẫu mã phong phú, thu hút, hấp dẫn giới trẻ, đây là điều cực kỳ nguy hiểm khi tỷ lệ trẻ hút thuốc lá điện tử tăng nhanh chóng. Ngoài ra, hút thuốc lá nói chung và thuốc lá điện tử nói riêng cũng là nguyên nhân chính kích thích niêm mạc dạ dày sản sinh ra chất endothelin làm cho cơ chế tự bảo vệ của niêm mạc dạ dày bị suy yếu; làm giảm lưu lượng máu đến vùng niêm mạc dạ dày và ngăn cản không cho dạ dày bài tiết ra chất nhầy.... dẫn đến rất dễ bị viêm loét dạ dày tá tràng”.
Do tác hại nghiêm trọng của các sản phẩm thuốc lá mới tới sức khoẻ, đặc biệt là thế hệ trẻ, nên chúng ta phải quyết liệt nói không với thuốc lá và thuốc lá điện tử. Qua đó, xây dựng một thế hệ trẻ vị thành niên khỏe mạnh và trở thành nhân tố tương lai góp phần cho sự phát triển của đất nước.
Nguồn: Cổng thông tin điện tử ngành Y tế Hà Tĩnh